Miresevini ne Publeaks Shqiperi – Welcome in Publeaks Albania

April 2, 2019 in LAJME / PUBLIKIME, UDHEZIME PER KONSULTIMIN

Konsultimi publik në Shqipëri 2017-2018

Më 1 Prill 2019, Res Publica prezantoi raportin per zbatimin e ligjit nr. 146/2014 “Per njoftimin dhe konsultimin publik” gjate viteve 2017-2018. Raporti eshte pjese e nje projekti te mbeshtetur nga National Endowment for Democracy, i cili konsiston ne monitorimin dhe vleresimin e proceseve te konsultimit publik, perfshire edhe nje vleresim te punes se Komisionerit per te Drejten e Informimit, si organ kujdestar i ketij ligji.

Ne qender te prezantimit u vu pyetja: A eshte konsultimi publik ne Shqiperi nje ushtrim i çilter i demokracise pjesemarrese apo thjesht nje fasade? Duke bere krahasime me konceptimin e ketij procesi ne vende te ndryshme te Evropes, raporti paraqet shifra per te kuptuar se deri ne cilen shkalle pjesemarrja e publikut ne proceset vendimmarrese eshte e mirepranuar nga qeveria. Ne thelb vihet re se konsultimi publik ne dy vitet e fundit nuk paraqet interes per qeverine, por edhe per vete publikun. Nje numer i madh draftesh nuk konsultohen fare, ndersa per nje pjese tjeter konsultimeve jane vetem fasade. Ne nje numer te vogel rastesh konsultimi ka qene i vlefshem per te dy palet, por numri i organizatave qe zakonisht angazhohen eshte i vogel, ndersa publiku i gjere nuk ka treguar interes. Regjistri elektronik i krijuar per te lehtesuar komunikimin e publikut me qeverine nuk eshte perdorur, jo vetem per shkak te apatise qytetare, por edhe per shkak te ideimit te gabuar te vete regjistrit. Nje numer rekomandimesh jane listuar ne fund te raportit, me qellim adresimin e shqetesimeve te ngritura. Per t’u njohur me studimin e plote, klikoni ketu per ta shkarkuar.

January 30, 2019 in LAJME / PUBLIKIME, UDHEZIME PER INFORMIMIN

E drejta e informimit 2018 – Informacioni i vonuar është informacion i mohuar.

Më 28 Janar 2019, Res Publica prezantoi raportin per te drejten e informimit gjate vitit 2018. Raporti eshte pjese e nje projekti te mbeshtetur nga Civil Rights Defenders, me fonde te Mbreterise se Suedise, i cili konsiston ne mundesimin e qytetareve te aksesojne informacionet publike, si dhe ne berjen e nje vleresimi te punes se Komisionerit per te Drejten e Informimit.

Nje kermill (simboli i ngadalesise) terheq nje dosje avash avash per ta sjelle te kerkuesi. Dosja megjithese nje dite mberrin, ajo quhet se nuk ka ardhur kurre (per aq kohe sa ishte i vlefshem si informacion). Nen kete metafore, raporti solli shifra krahasuese me periudhat e meparshme (vitet 2015, 2016, 2017), per te vene re nese ka permiresime apo perkeqesime te treguesve. Ne thelb te diskutimit u shtrua pikerisht vonesa ne marrjen e informacionit, e cila dukshem eshte shtuar gjate vitit 2018. Afati i kthimit te pergjigjeve fillestare eshte rritur nga 13 ne 26 dite. Afati i reagimit pas ankimit administrativ eshte rritur nga 13 ne 25 dite. Vendimet e Komisionerit per te Drejten e Informimit merren per mesatarisht 54 dite. Nderkohe qe cilesia e vendimeve te Komisionerit eshte e mire, dinamika e trajtimit te rasteve ka lene per te deshiruar, duke sjelle si pasoje nje relaksim te institucioneve karshi detyrimeve sipas ligjit nr. 119/2014 “Per te drejten e informimit”. Keto, por edhe gjetje te tjera qe flasin per problematika te vecanta, jane bere pjese e studimit te plote, te cilin mund ta shkarkoni ketu.

September 25, 2018 in LAJME / PUBLIKIME, UDHEZIME PER KONSULTIMIN

Raport i permbledhur per zbatimin e ligjit per konsultimin publik 2017-2018

Me mbështetjen e National Endowment for Democracy (NED), në kuadër të projektit “Promovimi i pjesmarrjes qytetare në advokimin legjislativ”, Res Publica po vijon monitorimin e zbatimit te ligjit nr. 146/2014 “Për njoftimin dhe konsultimin publik”. Për periudhën e deritanishme, 2017 – 2018, po publikojmë një raport të permbledhur, në të cilin analizohen të dhënat që janë mbledhur deri në këtë periudhë dhe disa nga indikatorët mbi të cilat do të mbështetet dhe përgatitja e studimit përfundimtar në Mars 2019. Për më shumë klikoni këtu për të shkarkuar raportin.

Situata deri tani shfaqet problematike. Organet publike janë ende larg zbatimit në mënyrë efektive të ligjit dhe akteve nënligjore. Në vija të përgjithshme konstatohet që Ministritë nuk i plotësojnë tabelat për njoftimin dhe konsultimin publik të projektakteve. Ministritë nuk hartojnë dhe nuk publikojnë raportet vjetore të transparencës. Konstatohet që Bashkitë kanë mungesë informacioni dhe nuk kuptojnë kush janë aktet që përfshihen dhe janë subjekt i ligjit për njoftimin dhe konsultimin publik, duke demonstruar nevojë urgjente për trajnime në këtë fushë. Regjistri për Njoftimin dhe Konsultimin Publik është ende shumë larg funksionimit në mënyrë efektive, sepse nga njëra ana institucionet pothuaj nuk e përdorin këtë faqe dhe nga ana tjetër publiku nuk shfaq asnjë interes për këtë faqe.

Nga ana tjetër, cilësia e komenteve dhe rekomandimeve të ardhura nga publiku lë ende për të dëshiruar dhe pjesa më e madhe e grupeve të interesit nuk shfaqin rol aktiv në proceset vendimmarrëse edhe kur u jepet mundësia të marrin pjesë në to.

Të dhënat dhe gjetjet që do të rezultojnë në fund të këtij projekti, do të krahasohen me të dhënat e studimeve paraprake, me qëllim konstatimin se si organet publike zbatojnë detyrimet që rrjedhin nga ligji dhe sa efektiv është ky ligj në duart e qytetarëve, organizatave të shoqërisë civile, grupeve të interesit. Rekomandimet që do të dalin nga ky studim, do t’i vendosen në dispozicion institucioneve kompetente dhe aktorëve të fushës me qëllim marrjen e masave administrative si dhe për të bërë amendimet e nevojshme në ligj.

Res Publica

January 18, 2018 in LAJME / PUBLIKIME

Efektiviteti i ligjit per te drejten e informimit – 2017

Tashme eshte bere tradite qe Res Publica ne fund te cdo viti vlereson efektivitetin e ligjit per te drejten e informimit. Me mbeshtetjen e Civil Rights Defenders, sjellim nje tablo kritike ndaj ligjit dhe mangesive te tij. Teorikisht ligji eshte renditur si i gjashti ne bote per nga cilesia, por ky ligj nuk ka mekanizma te mjaftueshem per te garantuar transparencen e autoriteteve publike kur ato nuk kane vullnet te japin informacionet e kerkuara.

Per me shume klikoni ketu per te shkarkuar raportin.

Res Publica

October 6, 2017 in LAJME / PUBLIKIME, UDHEZIME PER INFORMIMIN

Indeksi i transparences 2017

Prej kohesh Res Publica angazhohet fuqimisht ne mbrojtjen e nje prej te drejtave themelore ne nje shoqeri demokratike – te drejtes per informim.

Ne kuader te projektit “Rritja e aksesit të gazetarëve investigues në informacionin zyrtar” që mbështetet financiarisht nga Programi i Granteve të Vogla i Komisionit për Demokraci i
Ambasadës së SH.B.A.-së në Tiranë, Res Publica synon te sjelle nje tablo se si paraqitet transparenca e autoriteteve publike. Transparenca eshte vleresuar ne te dy aspektet, ate proaktive dhe ate reaktive.

Res Publica monitoroi 100 autoritetet publike më të rëndësishëm per permbushjen e programeve te transparences dhe vleresoi gjithashtu edhe sjelljen e institucioneve në rastin e trajtimit të kërkesave për informacion të dërguara nga qytetarët, gazetarët, aktivistët, etj. Janë dërguar gjithsej 515 kërkesa për informacion, prej të cilave 84 janë nga gazetarët investigues.
Ky aspekt është i një rëndësie të veçantë sepse një institucion mund të publikojë shumë informacione pa kërkesë, por nga ana tjetër mund të mos përgjigjet ndaj kërkesave specifike, çka mund të minojë transparencën.

Vleresimi u be ne menyre dinamike duke studiuar ndryshimet cdo muaj gjate periudhes Shtator 2016 – Qershor 2017. Rezultatet mujore jane publikuar ne faqen www.publeaks.al dhe raporti i permbledhur pasqyron gjetjet kryesore te periudhes, shoqeruar me rekomandimet perkatese. Per me shume klikoni ketu per te shkarkuar raportin.

Res Publica

April 28, 2017 in UDHEZIME PER KONSULTIMIN

Commentary of law no. 146/2014 “On notification and public consultation”

An important piece of legislation adopted in 2014 following intensive lobbying by civil society was Law no. 146/2014 “On Notification and Public Consultation”. The law seeks to ensure that citizens have a say in decision making processes and provides for a complex procedure whereby the competent state authorities should, during the phase of drafting  laws, policies and strategies, also hold consultations with the public with a view to soliciting its feedback.

In light of the novel character of the law and in order to make the law more accessible to the public in general and civil society in particular,  Res Publica, with the support of the National Endowment for Democracy, has prepared a commentary in which key aspects of the new law are set out in non-technical language.

The commentary is available in English by clicking here.